دانشنامه جامع عکاسی و تصویربرداری پزشکی
بهترینهای جهان برای تمام ایرانی ها 
قالب وبلاگ

اگر جسم سیاه گرم شود، در دماهای مختلف نورهای متفاوتی ایجاد می‌کند و این نورها تمام طیف مرئی را پوشش میدهند. برای مشخّص کردن نورها ورنگ‌ها از دمای جسم سیاهی که آن را تولید میکند، استفاده می‌کنند. نوری که از شیشه منشور می‌گذرد، به لحاظ بستگی ضریب شکست به طول موج و یا پاشندگی مواد ، به رنگهای تشکیل دهنده آن تجزیه می‌شود (تجزیه نور سفید). مثلا نور سفید به طیف وسیع هفت رنگ خود تجزیه می‌گردد. طیف مرئی (visible spectrum) نام بخشی از طیف الکترمغناطیسی است که با چشم انسان قابل رویت و تشخیص است. طول موج طیف مرئی بین ۳۸۰ تا ۷۵۰ نانومتر[۱] و بسامد آن‌ها بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ تراهرتز است.

حساسیت چشم انسان به طول موج‌های مختلف الکترومغناطیسی متفاوت است و چشم انسان به طول موج ۰٫۵۵۵ میکرون بیشترین حساسیت را دارد. حساسیت چشم نسبت به طول موج بسیار حساس است به طوری که در طول موج‌های ۰٫۵۱ میکرون و ۰٫۶۱ میکرون حساسیت چشم به ۵۰٪ حساسیت در ۰٫۵۵۵ میکرون کاهش پیدا می‌کند. منحنی حساسیت چشم انسان به نور مرئی نشان‌دهندهٔ این حقیقت است که چشم انسان با گذشت زمان با شرایط محیط تطبیق یافته. دمای رنگ یا درجه حرارت رنگ که با واحد کلوین سنجیده می شود ، بیان کنندۀ روشنی و رنگ نور است. پدیده ترکیب رنگهای مختلف با طول ‏موجهای متفاوت و تشکیل یک نور جدید را درجۀ حرارت رنگ می نامند وآنرا با واحد کلوین‎ (k) ‎می سنجند.

هرچه ‏درجۀ کلوین بالاتر باشد نور متصاعد شده خنک تر و روشن تر خواهد بود و به همین نحو درجۀ کلوین پایین تر بیانگر ‏نورهای گرم مانند زرد و قرمز است. لامپهای 14000 کلوین برنگ سفید دیده می شود و 20000 کلوین به رنگ آبی . تعریف علمی دمای رنگ: اگر جسم سیاه گرم شود، در دماهای مختلف نورهای متفاوتی ایجاد می‌کند و این نورها تمام طیف مرئی را پوشش می دهند. برای توضیح این تعریف، رنگ فلز گداخته را در نظر بگیرید. وقتی یک تکه فولاد گداخته می‌شود، در ابتدا رنگ آن قرمز تیره می‌شود. وقتی که گرمتر شود، دارای رنگی بین آبی و سفید می‌شود. این پدیده رابطه بین دما و رنگ را نشان می‌دهد. با بالاتر رفتن دما رنگ فلز گداخته به آبی مایل به بنفش تبدیل شده و سرانجام اشعه ماوراء بنفش نامرئی ساطع می‌کند. وقتی قطعه فلز از منبع حرارت دور شود، رنگ آن زرد، سپس نارنجی و قرمز می‌شود. بنابراین دمای رنگ بر اساس رنگ تابیده شده از جسمی سیاه در دمای معیین تعریف شده است و بر حسب درجه كلوین بیان میشود. دمای رنگ بیشتر از 4000 درجه كلوین به عنوان نور سرد و دمای رنگ پایین تر از 3000 درجه كلوین به عنوان نور گرم در نظر گرفته می شود .

بیان حس متفاوت از رنگهای گرم و سرد

رنگ های گرم : نیمه قرمز چرخه رنگها به عنوان رنگهای گرم شناخته می شوند که شامل زرد- سبز و قرمز-بنفش می باشد. رنگ‌های گرم، محرک سیستم عصبی بوده و احساسات را تشدید می‌کنند. این دسته از رنگ‌ها به وضوح، قابل رویت بوده و موجب جلب توجه می‌گردند.

 

رنگهای سرد : نیمه آبی چرخه رنگ به عنوان رنگهای سرد شناخته شده که شامل آبی - سبز و آبی - بنفش می باشد. رنگ‌های سرد، رنگ‌های آرامش‌بخش هستند و هارمونی آنها در محیط‌های مختلف، بیشتر است و زیاد در چشم نیستند. رنگ سفید گرم که به آن آفتابی گفته می شود ، دمای رنگی بین 2700 تا 3000 درجه کلوین دارد و برای مصرف خانگی مناسب است. هنگام برخورد طیف نور مریی خورشید (رنگهای قرمز،نارنجی،زرد،سبز،آبی،نیلی و بنفش ) به سطح شیشه رنگی، شیشه همه ی رنگها به جز رنگ اصلی خود را جذب میکند و رنگ خود را را عبور میدهد مثلا شیشه ی زرد رنگ همه ی طول موجها به جز زرد را جذب میکند. تاثیر طول موجهای مختلف مرئی هم بر میزان بینایی انسان یکسان نیست و طول موجهای ناحیه زرد-سبز بیشترین و طول موجهای قرمزو آبی کمترین اثر را بر بینایی دارد(قیابکلو،4،1387)بنابراین کاهش عبور مرئی باید آگاهانه و با توجه به منحنی حاسیت چشم انسان صورت پذیرد.( قیابکلو،2،1387) شبکیه چشم انسان دارای دو نوع سلول (استوانه ای و مخروطی) است. سلولهای مخروطی سه نوع هستند که هر یک به رنگهای اولیه (قرمزR، سبز G، آبی B) حساس میباشند.

 

 شار نوری یا توان نوری مرئی (Luminous Flux)

عبارتست از کل نور مرئی خارج شده از یک منبع نور در هر ثانیه ( و یا کل نور دریافت شده توسط یک جسم در هر ثانیه) . که آنرا با Φ نشان می دهند

واحد شار نوری لومن lumen است (با lm نمایش داده میشود) .
شار نوری را نباید با شار تابشی اشتباه گرفت، چون شار تابشی کل امواج الکترومغناطیس ساطع شده از منبع را نشان می دهد ، در حالیکه شار نوری امواج مرئی اش را بیان میکند.

 


Illuminance یا شدت روشنايي (E ) عبارتست از ميزان شار نوراني دريافت شده توسط واحد سطح.
E=Φ/A
که در آن Φ شار نوری و A اندازه سطح دریافت کننده نور است.
واحد بين‌المللي شدت روشنايي لوكس lx است.

لوكس: شدت روشنايي است كه از يك شمع استاندارد در فاصله يك متري توسط سطح يك متر مربعي دريافت مي‌شود (بر آن سطح تابيده میشود)
واحد دیگر شدت روشنایی بنام فوت کندل است.

فوت‌كندل: شدت روشنايي است كه از يك شمع استاندارد در فاصله يك فوتي توسط يك فوت مربعي دريافت شود.

میزان شدت روشنایی لازم برای کاربردهای مختلف، در مراجع پیشنهاد می شود. این پیشنهادات بر اساس دقت پیچیدگی کارهایی که باید انجام شود، ارائه می گردد.
به عنوان مثال برای کارهای ساده ای مانند راه رفتن در راهرو شدن روشنایی مورد نیاز 120 لوکس و در مورد کارهایی مانند مونتاژ ماشین ها و ابزار بسیار ریز که میزان دید انسان اهمیت زیادی دارد، شدت روشنایی بالا در حدود 1000 لوکس مورد نیاز است.
سطح خيابان 30 لوكس
اطاق نشيمن 100 لوكس
اطاق كار 300 لوكس
سطح زمين در خورشيد زمستان 10000 لوكس
سطح زمين در خورشيد تابستان 100000 لوكس
ابزارهای اندازه گیری شدت روشنایی:

برای اندازه گیری شدت روشنایی ابزار هایی ساخته شده اند.در ساخت این ابزارها سعی می شود که نزدیک ترین مشخصات به چشم انسان لحاظ شود.این ابزار ها عموما لوکس متر نام دارند (هر چند ابزارهایی تخصصی تر هم برای این اندازه گیری وجود دارند).
لوکس متر ها دارای یک قطاع از کره هستند که در مقابل نور قرار می گیرند.این قطاع از کره به وسیله ابزارهایی که در آن وجود دارند شدت روشنایی را اندازه می گیرد.

عموما لوکس متر ها برای اندازه گیری نور در فاوصل نسبتا زیاد از منبع نور مورد استفاده قرار می گیرند (به دلیل بزرگی نسبی سطح اندازه گیری نور).همچنین برخی از لوکس متر ها دارای یک سری تنظیمات برای نوع منبع نور (فلورسنت ، هالوژن و .... ) هستند.

[ پنجشنبه بیست و هفتم آذر ۱۳۹۳ ] [ ۸:۲۰ ق.ظ ] [ آرمان ]
.: Weblog Themes By WeblogSkin :.
درباره وبلاگ

عکاسی و تصویربرداری پزشکی بسیار به هم نزدیکند.
حتی خیلی از جدیدترین روشها و آلگوریتم های آنالیز تصویر در هر دو مبحث بسیار شبیهند!!
پس تصمیم گرفتم این موضوعات را کنار هم جمع آوری کنم.
لینک های مفید
امکانات وب